Over de Brug

In dit nummer een interview met Ilse de Lange en Johan Alebregtse. Zij kijken terug op de eerste JobGroup voor de doelgroep ZZP’ers. En zij kijken vooruit!
Het project “Samenwerken aan de brug naar arbeidsparticipatie” werd eind 2020 afgesloten. In dit nummer informatie over de resultaten en over het vervolg.
Elk nummer gaat in op één van de JHM-locaties. Dit keer is dat JHM Zoetermeer. Daarin staat centraal de samenwerking en de wijze waarop JHM Zoetermeer invulling geeft aan wekelijkse workshops voor de werkzoekenden.
En daarnaast Nieuws en de Agenda met nieuwe Jobgroups voor werkzoekenden en nieuwe trainingen voor vrijwilligers.

Peter Veld, redacteur

Jobgroup ZZP geslaagd. Smaakt naar meer!

Al vrij snel na het uitbreken van COVID-19 werd duidelijk, dat er ook grote economische gevolgen zouden zijn. En de eersten, die daarvoor de prijs betaalden waren de ZZP’ers. Deze vormen in feite de flexibele schil om de arbeidsmarkt. Door deze flexibele schil te verkleinen kunnen bedrijven de baan van de werknemers in loondienst langer in stand houden. Veel van de ZZP’ers zijn geen ondernemers in de klassieke betekenis, omdat zij alleen hun arbeid verhuren. Deze situatie, waardoor plotseling veel ZZP’ers zonder werk kwamen en dan vaak ook nog zonder vangnet was het startpunt voor JobHulpMaatje. De vraag kwam op kan JHM iets betekenen door begeleiding van die ZZP’ers die denken er zonder hulp niet uit te komen en wellicht ook met de vraag zitten “moet ik doorgaan als ondernemer of moet ik proberen naar een baan in loondienst te gaan?”. Vanuit deze probleemstelling heeft JHM Zoetermeer het initiatief genomen een JG ZZP maken voor deze doelgroep en bij welslagen dit ook over te dragen aan de andere locaties van JHM.

Inmiddels is de proef op de som genomen. De JG ZZP werd begeleid door Johan Alebregtse, JobGroupleider bij JHM Zoetermeer en de in onze community alom bekende Ilse de Lange. Reden om met hen beiden een interview te houden over hun ervaringen en deze daarmee uit te dragen naar geheel JobHulpMaatje Nederland.

Vraag: Wat was de aanleiding om speciale aandacht te schenken aan ZZP’ers? En waarom was de bestaande opzet van een JG daarvoor ontoereikend?
Johan: Bij het (gaan) runnen van een zelfstandige onderneming en het zoeken naar opdrachtgevers komt aanzienlijk meer kijken dan bij het zoeken naar een nieuwe baan. De reguliere JobGroup heeft de aandacht vooral op het jezelf leren kennen en jezelf presenteren naast een stuk verdieping in de arbeidsmarkt en netwerken. Als ZZP’er komen daarbij alle aspecten rondom het managen van je eigen bedrijf (ondernemings- en marketingplan, financiering, acquisitie, e.d.).

Vraag: Welke aanpassingen zijn nodig t.o.v. het gebruikelijke concept van een JG en tot welke opzet leidde dit?
Ilse: Dit zijn de 10 thema’s van de JobGroup ZZP:

1. Hoe kom ik hier?
2. Wie ben ik (als ondernemer)?
3. Wat kan ik (als ondernemer)?
4. Welke praktische aspecten horen bij ondernemerschap?
5. Wat wil ik (als ondernemer)?
6. Wat wil de markt en hoe benader ik deze?
7. Hoe ziet de arbeids-/opdrachtenmarkt eruit?
8. Hoe vind ik een baan of opdracht?
9. Hoe ziet mijn ZOOP/POP eruit?
10. Dit ben ik!

De 7 bestaande thema’s zijn omgebouwd naar ondernemerschap. Daarnaast zijn nieuwe thema’s toegevoegd: praktische aspecten bij ondernemerschap, marktonderzoek, marketing en financiën. Mensen die de reguliere JobGroup al hebben gevolgd, zullen slechts minimale dubbelingen tegenkomen. De sessies zijn afwisselend en nieuw. We bespreken in plaats van: ‘wie ben ik’ het thema ‘wie ben ik als ondernemer’. En je gaat je eigen score vergelijken met de eigenschappen van succesvolle ondernemers. Hierdoor wordt duidelijk wat men al in zich heeft en wat nog mist aan eigenschappen of vaardigheden en op welke manier dit gecompenseerd kan worden (door bijv. iemand anders in te schakelen of ondersteunende middelen zoals boekhoudsoftware in te zetten).

In deze JobGroup werken we toe naar het maken van een keuze: starten, doorgaan, nieuwe markten/producten/diensten aanbieden of stoppen met je onderneming. Deze keuze is gebaseerd op het ondernemingsplan, dat zich geleidelijk vormt gedurende elke bijeenkomst en/of thuisoefeningen. Uiteindelijk presenteren de deelnemers hun Persoonlijk Ontwikkel Plan (POP, bij keuze voor loondienst) of Zelfstandig Ondernemings Ontwikkel Plan (ZOOP, bij keuze voor onderneming).

Vraag: Sloot het ontwikkelde concept aan bij de behoefte van de deelnemers? Waren er verrassingen, waardoor bijstelling nodig was?
Johan: Voor zover we dat uit de eerste training mogen concluderen waren de deelnemers blij met de geboden training en de onderwerpen die daarin werden behandeld. We werken vanuit een sterke focus op het individu en dat sprak de deelnemers nadrukkelijk aan. Ook voor deze groep merk je dat aandacht werkt!
Ilse: Het concept sloot goed aan bij de deelnemers. Wel is het belangrijk om vooraf de verwachtingen af te stemmen, bijvoorbeeld over de thuisoefeningen die ca 2 uur per week investering vragen. Het maken van de thuisopdrachten verhoogt het rendement enorm. De JobGroup is anders dan een training van de Kamer van Koophandel bijvoorbeeld. Er is veel ruimte om elkaar van ideeën en feedback te voorzien. In onze groep zaten veel ondernemers die diensten leverden, zij begrepen niet altijd de vraagstukken van een ondernemer die werkt met voorraden. Ook handig om gast-ondernemers in de sessies uit te nodigen die iets vertellen over hun successen en blunders. Bij voorkeur een diversiteit aan ondernemers (groothandel, industrie, diensten etc.) want daar spelen andere vraagstukken.

Vraag: Wat is jouw evaluatie van de gekozen opzet en werkwijze? Raad je aan op ruimere schaal deze specifieke JG voor ZZP in te zetten?
Ilse: De opzet en werkwijze past goed bij (aankomende) ondernemers die voor de keuze staan hoe nu verder. Het succes staat of valt bij de deelnemers in de groep; hebben zij een klik, herkenning en respect voor elkaar. De JG ZZP kan landelijk ingezet worden, waarbij een aandachtspunt is dat de voorkeur is dat de JobGroupleider affiniteit heeft met het coachen van ondernemers en/of zelf ondernemer is (geweest). Het is nuttig als er over deze eerste ervaring met een JG ZZP in de landelijke nieuwsbrief wordt bericht. Het is de moeite waard.

Vraag: Ken je de tevredenheid van de deelnemers die hebben deelgenomen? En hoe kijk je zelf hierop terug? Gaat JHM Zoetermeer ook in 2021 deze JG ZZP nog een keer geven?
Johan: De JobGroup ZZP wordt door de deelnemers met een goed tot zeer goed gewaardeerd. Dat was ook prima te merken in de betrokkenheid en het enthousiasme. Het is heel inspirerend om met zo’n groep mensen te mogen werken.  Mede gelet op het enthousiasme en de belangstelling hebben we voor 2021 twee nieuwe JobGroups ZZP  in het programma opgenomen. (start vrijdagmiddag 19/3 13-17 uur en start dinsdagavond 21/9 18-22 uur). JHM Zoetermeer staat er ook voor open als er kandidaten van andere JHM locaties in bijvoorbeeld onze arbeidsmarktregio hieraan meedoen. Dat kan een praktische manier zijn de nu verworven kennis uit te bouwen en te verbreden.

Vraag: Hebben jullie nog andere tips voor lezers van deze nieuwsbrief, die mogelijk ook actief willen worden voor deze doelgroep?
Johan: Heb je affiniteit met en/of kennis van zelfstandige ondernemers en wil je twijfelende, potentiële en/of (minder) ervaren ZZP’ers helpen bij hun keuzes meld je dan aan bij JHM. Je krijgt bij ons een opleiding als JobGroupleider. Samen met de affiniteit en/of kennis van zelfstandig ondernemen en het een keer meedraaien met een door een ander geleide JobGroup voordat je zelfstandig een JobGroup gaat draaien ben je goed voorbereid. Nadat voldoende ervaring is opgedaan zal moeten blijken of er een aparte opleiding voor JG ZZP nodig is. 
Ilse: Mooi verwoord. Help zo mee een maatschappelijk probleem aan te pakken.

Samen werken aan de brug naar arbeidsparticipatie succesvol

Op basis van een door Instituut GAK goedgekeurd projectplan zijn 4 locaties van JobHulpMaatje Nederland aan de slag gegaan met het programma De Brug. Dit programma beoogt kortweg de begeleiding van langdurig werkzoekenden door te zetten tot een concreet resultaat is behaald. In deze nieuwsbrief is eerder al een artikel over het doel van deze aanpak opgenomen. Dat is kortweg, dat de begeleiding langer en intensiever doorgezet wordt vaak tot een concreet resultaat is behaald door de werkzoekende. In dit nummer staan de resultaten centraal en wordt de focus van een verviolg verkend.
De deelnemende locaties zijn: Leiden, Oss, Zoetermeer en Zwolle.  De projectperiode was 1 september 2018 t/m eind 2020. Door de stimulerende bijdrage van Instituut GAK van in totaal maximaal 100.000 zijn uitstekende resultaten behaald. De locaties hebben samengewerkt aan één projectopzet en één gezamenlijke projectmonitoring en -verantwoording. Dankzij een bijdrage van Stichting Rotterdam van 20.000 kon deze landelijke aanpak gerealiseerd worden. De locaties droegen elk 10.500 bij.  Sommige projectdoelen vragen om een langere adem en door de economie na COVID-19 zijn nieuwe problemen ontstaan. Daarom wil JobHulpMaatje graag een vervolgaanpak indienen bij Instituut GAK en Stichting Rotterdam.

De kwantitatieve resultaten
Instromers                                                                                       160
Werk                                                                                                 79
Opleiding                                                                                          8
Stijging op participatieladder (bijv. vrijw.werk)                                  45
Nog in begeleiding                                                                            17
Voortijdig gestopt                                                                              11
Een deel van de werkzoekenden wordt nog begeleid, zodat het resultaat nog verder zal groeien.

De Baten
De baten voor de deelnemers zijn het gevoel van eigenwaarde, het financieel beter op eigen benen kunnen staan en het participeren in de samenleving.
De baten voor de samenleving zijn dat meer mensen meedoen en daardoor minder ongelijkheid.
De financiële baten in termen van een geringer beroep op de collectieve uitgaven worden geraamd op tenminste 625.000 per jaar.

Het vervolg
JobHulpMaatje wil graag een vervolgaanpak uitwerken, die bestaat uit de volgende elementen:

1. Doorontwikkeling van het Netwerk van ondernemingen en hun (met name lokale/regionale brancheorganisaties).  Daarbij ook aandacht voor het netwerk van overheids- en sociale werkbedrijven. En aandacht voor partners, die voor specifieke doelgroepen goede samenwerkingspartners vormen. JHM NL wil zich daarin vooral focussen op het sterke punt: intensieve aanvullende begeleiding van werkzoekenden die hulp zoeken bij groei in participatie zo mogelijk of in stappen in een betaalde baan.
2. Het beter helpen van de doelgroep van veelal langdurig werkzoekenden met een uitkering of zonder recht op uitkering en (ook door COVID-19) specifieke deelgroepen: ZZP’ers, Migranten, jongeren.
3. Het consolideren van resultaten in de werkmethode van JHM (materiaal, training vrijwilligers, inhoudelijk gebaseerde individuele trajecten, JobGroups en Workshops). Resulterend in een aanpak, die daarna door alle locaties van JobHulpMaatje kan worden benut.
4. De in gang gezette digitalisering doorzetten, zodat kernproducten digitaal ingezet kunnen worden: Training Maatjes, training JobGroupleiders, training coördinatoren, digitale JobGroups, digitale individuele begeleiding, digitale workshops voor een of meer locaties en in het netwerk.
5. Afronden van het JHM- volgsysteem en het in de praktijk toepassen in meerdere locaties.
6. Doorontwikkeling in een De BRUG 2 met (een deel van de nu deelnemende) locaties en enkele nieuwe locaties. Opnieuw in een landelijk georganiseerde aanpak.

Het resultaat van deze elementen kan daarna structureel aan alle JHM-locaties aangeboden worden.

Zo werken we samen bij JobHulpMaatje Zoetermeer

In de reeks locaties die in de nieuwsbrief  zichzelf voorstellen dit keer de locatie Zoetermeer in de spotlights. Coördinator Flip Bakker neemt de lezer mee!

Bij de start begon JobHulpMaatje Zoetermeer eigenlijk heel simpel. Er waren enkele Maatjes en deze begeleidden werkzoekenden die daarom vroegen. Al snel bleek dat de toeloop groter was dan verwacht. De nood was hoog. Gelukkig is er veel steun en daardoor kan JHMZ de vleugels uitslaan. Ook al zijn er geen personeelslasten, het organiseren kost natuurlijk toch geld. Gelukkig draagt de Gemeente Zoetermeer vanaf het begin bij en leveren ook Kansfonds en Oranjefonds en later ook Instituut GAK aanzienlijk bij. Ook de kerken in Zoetermeer helpen mee. Van al deze samenwerkingspartners staat in elke nieuwsbrief van JHMZ het logo afgedrukt.  Gelukkig kan vanaf het begin gesteund worden op de landelijke organisatie van JobHulpMaatje. Dat legt met een goede werkmethode met goede materialen zoals werkboeken een basis voor de kwaliteit. Ook de opleiding en bijscholing van Maatjes en Jobgroupleiders is daardoor gezamenlijk voor alle locaties van JHM geregeld. Want we werken niet met het motto, dat elke hulp van een vrijwilliger automatisch welkom is. We willen ook een herkenbare aanpak en van hoge kwaliteit. De vrijwilligers blijken dat zelf ook erg belangrijk te vinden.
De samenwerking speelt zich fysiek af in het Forum van Zoetermeer en natuurlijk in toenemende mate ook digitaal. Het Forum van Zoetermeer is een uitstekend initiatief geweest van de Gemeente Zoetermeer om de centrale locatie van het gemeentebestuur en de Bibliotheek open te stellen voor maatschappelijke organisaties. Zo is er een brede ontmoetingsplaats ontstaan en JHM Zoetermeer maakt daar ruim gebruik van. De centrale locatie draagt bij aan integratie van activiteiten en van ontmoetingen met andere organisaties. Werkzoekenden komen daar vaak al als burger van Zoetermeer of als lezer van boeken uit de bibliotheek. Daardoor is de drempel voor hen laag.
De volgende door Johan Alebregtse ontwikkelde dia laat zien hoe de aanpak en de samenwerking op dit moment is georganiseerd.

* waarom is JHM Zoetermeer gestart met wekelijkse workshops?

• Als laagdrempelige netwerkbijeenkomst voor kennismaking (ook voor nieuwe belangstellenden)
• Als complement (delen van ervaringen en tips in netwerk) op maatjes-contact (1op1; dieptegesprekken)
• Als continu (wekelijks) groepselement (netwerk)

* hoe zijn de workshops vormgegeven?

• We volgen de thema’s van JHM;
• zetten de kennismaking (bij start bijeenkomst) ook in dat perspectief
• vast onderdeel: keek op de week; wat speelde er, wat ging er goed hoe heb je dat voor elkaar gekregen? (Complimenten uitdelen)
• Werken de thema’s uit voor toepassing/presentatie in cv, LinkedIn, motivatiebrief
• En ook voor de meegebrachte vacature
• Afronding met reflectie: wat neem je mee?
• Eens per maand afgewisseld met Walk&Talk van de bibliotheek: meestal met gastspreker met een praktisch onderwerp over de arbeidsmarkt
• enkele Maatjes zetten zich als vrijwilliger in voor deze workshops

* was deze aanpak ook werkbaar in Coronatijd? Hoe dan?

• Ook digitaal toepasbaar, voor de deelnemers met voldoende ict-uitrusting (laptop). Dat betekent helaas soms uitval voor de minder-digitaal vaardigen.

* hoe is de toekomst van de workshops? Gaat JHMZ hiermee door?

• Jazeker; is een wezenlijk onderdeel in de opzet van JHMZ: het netwerk, de plaats waar netwerken worden uitgebouwd onderhouden. De workshops heten daarom ook: NetWerken.

Kort Nieuws

• In december en januari is een online maatjestraining gegeven. Dit is erg goed bevallen bij de trainers en ook bij de maatjes. De laagste waardering voor inhoud en kwaliteit docenten was een zeven en de hoogste een tien. Er waren veel negens en tienen! Wel werd wel door sommigen een voorkeur voor fysiek boven digitaal uitgesproken.

• In januari is de eerste online JobGroupleiders-training gegeven. Ook dit is goed ontvangen met opnieuw veel achten, negens en tienen. Hier was van een voorkeur voor fysiek boven digitaal weinig te merken. En de trainers waren erg enthousiast.

• Begin maart wordt de volgende online maatjestraining gegeven. Deze training is al vol geboekt met het maximum van 12 deelnemers.

• Ook wordt hard gewerkt aan het ontwikkelen van de Online JobGroup. De eerste 3 bijeenkomsten zijn uitgewerkt en het ziet er heel goed uit. Op dit moment werkt locatie Gouda met het materiaal en is daarmee ook onze proef locatie. Ook wordt gewerkt aan het opzetten van een eerste pilot en een informatieve online bijeenkomst  met JobGroupleiders, die geïnteresseerd zijn in de Online JobGroup. Kennisoverdracht en leren van elkaar is daarvan het doel.

• Marloes Bouwmeester heeft een vragenlijst gemaild naar alle bestuursleden, coördinatoren, maatjes en JobGroupleiders over de landelijke dag. Door middel van deze vragenlijst vraagt zij input voor de landelijke dag, de gewenste invulling, de wens om deze dag bij te wonen en ook of ze mee willen helpen met deze dag. Op basis van de input zal Marloes een plan maken voor deze dag.

• Sander Balkenende en Marloes Bouwmeester hebben gesproken met 6 studenten van Windesheim over het idee hen te vragen een communicatieplan voor JHM te maken. De studenten hebben 20 weken om ons te helpen/ ondersteunen bij allerlei zaken rondom communicatie. De studenten komen al heel snel met een probleemstelling en een aanpak die verder besproken zal worden. Dus: wordt vervolgd!

Agenda JobGroups
Op vrijdag 12 maart start een nieuwe JobGroup te Utrecht
Op vrijdag 19 maart6 start een JobGroup voor ZZP’ers te Zoetermeer
In april starten ook weer diverse nieuwe JobGroups op diverse locaties

Trainingen
Op donderdag 4 maart en zaterdag 13 maart start een online Maatjestraining
Op dinsdag 18 mei is een coördinatortraining gepland
Op zaterdag 22 mei is een fysieke hercertificering voor Maatjes gepland in Zwolle
Op donderdag 27 mei en zaterdag 5 juni is er een JobGroupleiderstraining
Op donderdag 17 juni is een fysieke hercertificering voor Maatjes gepland in Zoetermeer